Staatsvorm
De huidige grondwet van Cyprus dateert van 1960. Cyprus is een republiek. De uitvoerende macht ligt in handen van de president die tevens regeringsleider is en de ministerraad benoemt. De president hoort volgens de grondwet van Grieks-Cypriotische en de vice-president van Turks-Cypriotische afkomst te zijn. Het parlement heeft de wetgevende macht. Cyprus kent een éénkamerparlement met 80 zetels; 56 voor Grieks-Cyprioten en 24 voor Turks-Cyprioten. Zowel de presidents- als de parlementsverkiezingen zijn om de 5 jaar. Grieks-Cyprus kent een kiesstelsel van evenredige vertegenwoordiging en een stemplicht.
Al sinds 1963 worden in het Grieks-Cypriotische parlement alleen de Griekse zetels bezet en de post van vice-president daarin is sindsdien vacant. De Turks-Cyprioten hebben een eigen grondwet en parlement -50 leden- ingesteld die buiten Turkije door geen enkel land worden erkend.

Bevolking
De bevolking van Cyprus omvatte in 2011 952.100 inwoners, waarvan 71,5% (681.000) Grieks-Cyprioot, inclusief Armeniërs, Maronieten en Latijnen en 9,5% (90.100) Turks-Cyprioot en 19% andere nationaliteiten. Om welke andere nationaliteiten het gaat, is niet bekend omdat officiële cijfers daarover ontbreken, maar het gaat in elk geval om veel Russen en andere Oostbloklandjes.
Naar schatting woont 55% van de bevolking in de steden. De hoofdstad Lefkosia/Nicosia is de grootste stad van Cyprus. Andere grote steden zijn Limassol, Larnaka en Paphos. De bevolkingsdichtheid in het noorden is ruim 40 inwoners per km2, in het zuiden ongeveer 90 inwoners per km2.

Taal
Het Grieks en het Turks zijn de officiële taal in de desbetreffende gedeelten van het eiland en het Engels geldt in beide gedeelten als handelstaal. Op Grieks-Cyprus is de kennis van het Engels het meest wijdverbreid. Men spreekt hier een Nieuwgrieks dialect en ook de schrijftaal is het Nieuwgrieks. Het naast elkaar bestaan van de 2 taalvarianten katharèvousa -ouderwetse Griekse schrijftaal- en dimotikì -Griekse spreektaal- heeft in de hand gewerkt dat spelling en zinsbouw van het dimotikì weinig uniform zijn. Het woord demotikì zelf en bijvoorbeeld ook plaatsnamen worden daardoor vaak verschillend gespeld zonder dat men daar moeilijk over doet. In de regeerperiode van Kemel Atatürk is op Turks-Cyprus het Arabische schrift vervangen door het Latijnse. Op heel Cyprus wordt het Latijnse alfabet gebruikt en men ziet relatief veel Greeklish, dat is Griekse tekst in Latijns schrift. Ook komt men vaak teksten in Grieks schrift tegen met een Engelse vertaling ernaast.

Godsdienst
De Griekse bevolking van Cyprus behoort voor het grootste gedeelte tot de Grieks-orthodoxe Kerk, die weer deel uitmaakt van de Oosters-orthodoxe kerkgemeenschap. De Oosterse Kerk kent geen centraal leidende figuur als de paus bij de Rooms-katholieken. Patriarchen en aartsbisschoppen geven zelfstandig leiding aan autonome kerkgemeenschappen. Aartsbisschop Makarios III was tevens de politieke leider van de staat. De Orthodoxe Kerk van Cyprus volgt de Byzantijnse liturgie in de Oud-Griekse taal. De Kerk van Cyprus is sinds de 5e eeuw autonoom. De Armeniërs -ongeveer 2.000 leden- op Cyprus behoren tot de Armeense Kerk en de maronieten -om en nabij 7.000 leden- tot de met Rome geünieerde Maronitische Kerk. De Maronitische Kerk is een zelfstandige geloofsgemeenschap die sinds de 9e eeuw op Cyprus voorkomt. Kloosters spelen in de Orthodoxe Kerk een grote rol. In de Oosterse Kerk is slechts sprake van één monnikenorde. Alle leden daarvan leven dezelfde regels na.
De Turks-Cyprioten zijn moslims, aanhangers van de Islam.
Er is ook een kleine joodse gemeenschap.

Onderwijs
Het onderwijssysteem op Cyprus kent de volgende fasen:

	Voorschools onderwijs: Voorschools onderwijs is verplicht voor alle kinderen tussen de 4 jaar en 8 maanden en 5 jaar en 8 maanden.
	Basisonderwijs: Basisonderwijs is verplicht voor alle kinderen boven de leeftijd van 5 jaar en 8 maanden en heeft een duur van 6 jaar.
	Secundair onderwijs: Algemeen secundair onderwijs biedt 2 cycli van 3 jaar aan leerlingen tussen de 12- en 18-jarige leeftijd: lager middelbaar onderwijs, gymnasio, en hoger secundair onderwijs, lykeio.  Het gymnasio is een verplichte cyclus. In plaats van het lykeio kunnen leerlingen ook kiezen voor secundair technisch onderwijs en beroepsonderwijs.
	Hoger onderwijs:  In 1992 is de University of Cyprus in Nicosia geopend met een aantal faculteiten. Tot begin jaren negentig had Cyprus geen eigen universiteit. Tot die tijd bestonden er wel individuele ‘instituten’ waar medische studies, economische studies werden aangeboden, maar er was geen overkoepelende universiteit. Veel studenten waren daardoor verplicht in het buitenland te gaan studeren. De meeste vertrokken naar Griekenland, Groot-Brittannië, de Verenigde Staten en -zeker na 1974- Rusland, omdat er in die landen een goede aansluiting met het Cypriotische onderwijssysteem het was. In 1985 studeerden van de 10.000 Cypriotische studenten meer dan 4.000 in Griekenland, 2.100 in de Verenigde Staten en 1.100 in het Verenigd Koninkrijk. Nu nog steeds studeert van de 30.000 studenten meer dan de helft in het buitenland.

Het onderwijs op Noord-Cyprus bestaat uit voorschoolse educatie, basisonderwijs, voortgezet onderwijs en hoger onderwijs. Vijf jaar basisonderwijs is verplicht.
Er zijn -naar schatting- meer dan 40.000 studenten op 6 universiteiten op Noord-Cyprus: Near East University, Girne American University, Middle East Technical University, de European University of Lefke, Cyprus International University, Eastern Mediterranean University.
Drie universiteiten -Istanbul Technical University, Cukurova University, Gazi University- hebben in 2010 campussen geopend op Noord-Cyprus. Girne American University, in de noordelijke kuststad Kyrenia, opende een campus in Canterbury -Verenigd Koninkrijk- in 2009 en is in 2010 erkend door de British Accreditation Council.

Cyprus heeft inmiddels dus 7 universiteiten, waarvan er 3 Amerikaanse instellingen zijn. De in 1992 geopende Universiteit van Nicosia is de grootste. Gezien de moeilijke verstandhouding met het bezette deel van Cyprus heeft het Cypriotische Ministerie van Onderwijs geen goed zicht op het onderwijssysteem daar.
Op het zuidelijk deel van de Republiek Cyprus wordt -tot slot- op sommige instellingen in het Turks les gegeven.

Geschiedenis
Cyprus werd in zijn lange geschiedenis bezet door Egyptenaren, Feniciërs, Perzen, Romeinen, Arabieren, Kruisvaarders, Venetianen en tenslotte Britten.
Van 1925 tot 1960 was Cyprus een Britse kroonkolonie.
In 1960 werd Cyprus onafhankelijk. Aartsbisschop Makarios werd tot eerste president gekozen.
In 1963 braken ernstige gevechten uit tussen de Grieks- en de Turks-Cypriotische bevolkingsgroepen waarna in 1964 een VN-vredesmacht op Cyprus werd gestationeerd.
Na 1963 gingen beide bevolkingsgroepen hun eigen weg, ook politiek. De Turks-Cypriotische bevolking was voorstander van een confederatie; de Grieks-Cypriotische van een eenheidsstaat, nadat Makarios het streven naar een eenheid met Griekenland had verlaten. Om die eenheid toch te forceren werd in de zomer van 1974 met de steun van het Griekse kolonelsbewind -dat ook voorstander was van aansluiting van Cyprus bij Griekenland- een staatsgreep gepleegd tegen president Makarios. Daarop viel Turkije het noorden van Cyprus binnen, hetgeen resulteerde in een feitelijke verdeling van het eiland.
Sinds 1974 zijn tal van bemiddelingspogingen ondernomen, maar deze liepen uit op een mislukking.
In 1983 riep het Turkse deel eenzijdig de onafhankelijkheid uit: deze Turkse Republiek Noord-Cyprus wordt alleen door Turkije erkend.