Dag 10. Zaterdag 11 april 2009
Hiroshima

We ontbijten op de kamer. Erg comfortabel is dat niet. Er staat gelukkig nog een tafel -d.w.z. een blad met uitklapbare poten- op de gang. Die confisqueren we dan maar.
Om 08.00 uur gaan we naar de tram. Die doet er maar liefst 3 kwartier over ons bij de pont naar het eiland Itsukushima te brengen.
Itsukushima, beter bekend als Miyajima -Schrijneiland of Heilig Eiland-, is een eiland in een baai van de Japanse Binnenzee ten zuidwesten van Hiroshima. Op het eiland staat één van de heiligste shinto tempels van Japan, het Itsukushina-jinja Schrijn. De tempel met aan weerszijden overdekte loopgalerijen en met riet bedekte daken dateert uit 593, maar kreeg zijn huidige vorm tijdens de Heian periode, toen in 1168 de huidige gebouwen werden opgericht in opdracht van generaal Taira no Kiyomori. De bij de tempel behorende kamferhouten torii, de 16 m hoge poort, ligt 160 m voor de tempel. De torii is misschien méér nog dan de Berg Fuji symbool voor Japan. Vroeger was de grond van het eiland zó heilig, dat gewone mensen alleen in het schrijn mochten komen. Ze bereikten het schrijn per boot door de torii. Bij vloed staat de poort namelijk in het water. Sinds 1996 staat het schrijn op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Op het tempelcomplex staat ook een theater. Het 16e eeuwse noh-toneel wordt gebruikt voor religieuze Jin-noh uitvoeringen. Over het door pijnbomen begroeide eiland en de tempeldomeinen dwalen wilde herten en kleine apen rond.

De pont vertrekt om 09.00 uur. Het is maar een korte oversteek. Maar wel de moeite waard, want we naderen hét symbool van Japan, de grote torii, de zeetoegang tot het Itsukushima Schrijn. We houden op weg naar het schrijn maar een stukje het water aan langs mooie stenen lantaarns en onder oude pijnbomen. Patrick geeft voorkeur aan het smalle parallelstraatje met typisch Japanse huizen, koopmanshuizen -stadswoningen van rijke kooplieden-, allerlei koekfabriekjes -want elk huis maakt z'n eigen koekjes- en souvenirwinkeltjes. Aan de meeste huizen hangt een papieren lantaarn. Het springfestival wordt namelijk gevierd. Toeristen zien we hier nauwelijks.

Voor het Itsukushima Schrijn staan -als gebruikelijk- 2 Wachters: één met de mond open, één met de mond dicht. In het schrijn wordt een kind ingewijd. Het heiligdom is héél groot. Het is op palen gebouwd. We dwalen er een flinke tijd in rond.

Dan gaan we door het oude dorp naar het Momijidani Park op de hellingen van de Berg Misen. We zien een ouderwetse werkplaats houtbewerking en een oorspronkelijk koopmanshuis. We drinken koffie. Niet zomaar, maar uit Noritake porseleinen kopjes! Dan mag het best wat duurder kosten.

We lopen naar de kabelbaan die je tot op een half uur loopafstand van de top van de 530 m hoge top van de Berg Misen brengt. We genieten daar van het uitzicht over Miyajima, Hiroshima en een groot stuk van de Japanse Binnenzee, maar lopen niet naar de top. We moeten uitkijken voor de grijpgrage handen van de bavianen.

Naar beneden lopend, gaan we op weg naar de Daisho-in Tempel. Het is dan 12.45 uur. Het is jammer dat géén van de reisgidsen waarover we beschikken gegevens over deze tempel verstrekt. Hij wordt zelfs niet eens genoemd! En dan te bedenken dat je hier uren zou kunnen rondkijken. Maar ja, we moeten nu eenmaal tijdens ons relatief korte verblijf in Japan steeds keuzes maken. En het Vredespark en het Vredesmuseum in Hiroshima kunnen we toch ook niet zomaar laten liggen.
De Daisho-in Tempel behoort tot de boeddhistische shingon sekte. Twee Nio koningen bewaken het tempelcomplex. Een lange trap leidt naar boven. Halverwege de trap van beneden naar boven is een leuning geplaatst. Aan de linkerkant moet je naar boven, rechts ga je naar beneden. Dat is gedaan, omdat onder de leuning gebedsmolens zijn aangebracht. En die draai je rond met je rechterhand. Over de gebedsmolens verdeeld, zitten de 600 delen van de Dai-hannyakyo sutra. Langs de trap staan 500 Rakan beeldjes: leerlingen van Shaka Nyorai, de Historische Boeddha. Geen beeldje heeft hetzelfde gezicht. In de schaars verlichte Hen Jyokutsu Cave staat een aantal van de belangrijkste zandstenen iconen uit de 88 tempels van de beroemde 1.400 km lange Tempelroute Shikoku. Ze zouden dezelfde zegeningen opleveren als een bedevaart maken langs de hele tempelroute! Scheelt toch 1.400 km. Om een aantal iconen is een rode slab geknoopt. Het lijkt zéér onwaarschijnlijk dat het op deze plek om O-Jizu vormen -Jizu is de god van de overleden kinderen- gaat. We zagen Jizu beeldjes voor het eerst in Hirado op de 4e dag van onze reis. In de Daishi-dō hal wordt Kobo Daishi -Kukai-, de stichter van het shingonboeddhisme, die in de 9e eeuw -als eerste- de Tempelroute Shikoku liep om verlichting te krijgen, vereerd.

Op weg naar de veerpont nemen we aan de kant van de weg een patatje met een biertje.
We komen daarna langs 's werelds grootste rijstopscheplepel. Hij is van hout, z'n lengte is 7,7 m, z'n grootste breedte is 2,7 m en z'n gewicht is 2,5 ton.

Op het bovendek van de pont genieten we in de zon.

We gaan met de tram naar het Vredespark en het Vredesmuseum.
Op 6 augustus 1945 wierp een Amerikaanse B-29 bommenwerper een atoombom af die 600 m boven het centrum van Hiroshima ontplofte en alles wat er recht onder lag in rook deed opgaan. Het enige gebouw waarvan nog iets herkenbaars overeind bleef, was het uit staal en beton opgetrokken Gebouw ter Bevordering van de Industrie, het A-Bomb Dome. Het vormt nu het hart van het Vredespark -met daarin een Vredesmuseum- dat 10 jaar na de oorlog in de buurt van het epicentrum van de ontplofte atoombom verrees ter nagedachtenis van de slachtoffers. 'Nooit meer Hiroshima' was het motto.

Het A-Bomb Dome heeft behoorlijk wat aandacht. Wat minder trouwens dan het Kindervredesmonument.
Sadako Sasaki, een meisje uit Hiroshima, bevond zich met haar oudere broer op maar 1,5 km afstand van het episch centrum van de ontploffing. Ze werd niet zichtbaar gewond. Op 10-jarige leeftijd kreeg Sadako leukemie. In het ziekenhuis begon ze met het vouwen van kraanvogels. Een kraanvogel staat voor geluk, gezondheid en een lang leven. Ze dacht dat als ze 1.000 kraanvogels zou vouwen, ze weer gezond zou worden. Toen ze er 644 klaar had, overleed ze. Klasgenoten van haar school vouwden de overige 356 en ze werd begraven met haar 1.000 kraanvogels. Na haar overlijden werd besloten een Kindervredesmonument in Hiroshima te maken. Niet alleen voor Sadako maar voor alle kinderen die door oorlog zijn omgekomen. Op het monument kwam de tekst: Dit is ons gebed - Dit is onze schreeuw - Vrede. Tot op de dag van vandaag maken schoolkinderen origami en het gedenkteken wordt soms dan ook omringd door vele duizenden kraanvogels. Er bestaan 2 verhalen over Sadako Sasaki. Dit is er één van. Het andere vind je op een externe site. Als je daarin geïnteresseerd bent, klik dan hier.

Langs de Vredesvlam -die pas wordt gedoofd als alle nucleaire wapens van de aarde zullen zijn verdwenen- en langs de Cenotaaf -het monument voor de slachtoffers van de atoombom in Hiroshima- gaan we naar het Vredesmuseum. Vlak ervoor staat een beeld dat uitdrukking geeft aan de vrees voor oorlogen in het algemeen en atoomwapens in het bijzonder.

In het museum worden de gevolgen van één van de 2 bommen geïllustreerd aan de hand van foto's, video's en resten van persoonlijke bezittingen van slachtoffers. We zien een half gesmolten bronzen boeddhabeeld, een beeld van Kannon waarvan de armen zijn verdwenen en -op een foto- de afdruk van een donkere schaduw op een granieten trap: het enige overblijfsel van iemand die daar toen zat. Ook is er uitleg over hoe de atoombom werkte: de schade werd hoofdzakelijk veroorzaakt door zowel de kracht van de ontploffing, als de enorme hittegolf die erbij vrij kwam, alsook de straling, die tot jaren daarna nog slachtoffers vergde. Vlakbij het punt waar de bom ontplofte, werd het 3 seconden lang zo’n 4.000 graden! Veel voorwerpen worden getoond die bizarre schade hebben opgelopen, zoals weggesmolten dakpannen. Er werd aanvankelijk in de ogen van critici veel te weinig aandacht besteed aan de historische context waarbinnen de atoombommen werden ingezet. Daarom biedt het museum sinds 1995 nu ook extra aandacht aan de geschiedenis voorafgaand aan de bom: de opkomst van het militarisme eind 19e eeuw, Hiroshima als één van de belangrijkste militaire centra, het begin van de Tweede Wereldoorlog en de Japanse overheersing van grote delen van Azië. Zelfs het bloedbad in de Chinese stad Nanjing in 1937 blijft niet onvermeld.

We zijn toe aan een biertje. Dat nemen we in een wat luxer restaurant schuin tegenover het museum op de 1e verdieping.
Daarna lopen we over de Promenade of Peace -zoals blijkt uit de roestvrijstalen aanduidingplaquettes die in het trottoir zijn aangebracht- terug naar het hotel. We frissen ons op trekken even wat anders aan. Het was vandaag weer erg warm.

We eten in het restaurant tegenover dat waar we gisteren aten en dat volgens een voorbijganger ook goed zou zijn. Ook nu klopt het weer. In een kleine door rieten rolgordijntjes gedeeltelijk afgescheiden ruimte is het met een glaasje sake erbij gezellig toeven.
We maken het vanavond niet laat. Morgen vertrekken we al om 07.30 uur naar Matsuyama.

naar volgende dag